سوالات مرتبط با ورود شرکتها به فرابورس

[av_textblock size=” font_color=” color=”]

• سوالات مرتبط با ورود شرکتها به  فرابورس

     سوال ۱: انواع بازارهای فعال در فرابورس کدامند؟

• بر اساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس، ۵ بازار مجزا با کارکردهای متنوع برای پذیرش و عرضه انواع اوراق بهادار و ابزار مالی در فرابورس ایجاد شده است.

  • در بازارهای اول و دوم، معاملات سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود.
  • در بازار سوم (بازار عرضه)، عرضه اوراق بهاداری مانند سهام شرکت‌های سهامی، حق تقدم سهام، پذیره‌نویسی سهام و سایر اوراق بهادار صورت می‌گیرد.
  • در بازار ابزارهای نوین مالی نیز کلیه ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام که به تأیید شورای عالی بورس رسیده، قابل پذیرش و معامله است؛ مانند انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه‌گذاری و انواع صکوک.
  • بازار پایه، به‌عنوان پنجمین بازار فرابورس، برای اجرای بند «ب» ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه ایجاد شده و تنها نقل و انتقال سهام سایر شرکت‌های سهامی عام را که امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس ندارند، انجام می‌دهد.

[/av_textblock]

[av_textblock size=” font_color=” color=”]

• سوال ۲: مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس چیست؟

بر اساس مقررات ، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس ، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده اند. در مجموع فرابورس ایران، بازاری منعطف و در عین حال تحت نظارت دقیق سازمان بورس و اوراق بهادار به شمار می رود که پذیرش در این بازار به معنای معرفی و شناخت شرکت در سطح ملی بوده و مزایای متعددی برای شرکت پذیرفته شده به ارمغان می آورد، از جمله:

•  تامین مالی آسان و ارزان

کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار ، تجهیز، جمع آوری و هدایت پس اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح های بزرگ اقتصادی است تا شرکتها  با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه گذاری خاص و… برای شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس پیش بینی شده است.

•  افزایش نقد شوندگی سهام

تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکتهایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکتهایی که نمی توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس ایران، شرکتها با شرایط ساده تر می توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت های بازار منسجم و شفاف بهره مند شوند.همچنین سهامداران عمده و خرد برای خرید و فروش سهام به چاپ آگهی و استفاده از روشهای بازاریابی سنتی نیاز ندارند و به سهولت می تواند سهام خود را با مراجعه به کارگزاران با هزینه ای کمتر در این بازار بفروشند.

•   بهره مندی از معافیت مالیاتی شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس

بر اساس لایحه توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید ، شرکتهای پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد و علاوه بر اینکه بین ۵ تا ۱۰ از مالیات بر در آمد این شرکتها مشمول تخفیف می شود؛ مالیات نقل وانتقال سهام این شرکتها همانند بورس نیم درصد خواهد بود.

•   نقل و انتقال  سهام بصورت آسان-  سریع و کم هزینه

هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکتهای خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده ای و وقت گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است  اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکتها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می گیرد .

•   شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس

با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا قیمت سهام شرکتها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت و یا سهامداران آن انجام می دهند، می تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می تواند مبنای وثیقه گذاری واعتباردهی شرکت ها  باشد.

•   اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه

پس از پذیرش سهام شرکتها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و در آن ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکتها خواهد شد. همچنین  با ارائه گزارش های مالی دوره ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می کنند.

•  بهره گیری از امکان وثیقه گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی 

با توجه به اینکه هم اکنون بانکها فقط سهام شرکتهای بورسی را به عنوان وثیقه برای ارائه تسهیلات قبول می کنند ،پس از پذیرش سهام شرکتها در فرابورس، امکان وثیقه گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت  های پذیرفته شده در این بازار هم امکان پذیر می شود. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس ، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله بر روی آن وجود ندارد و ارزش گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

• معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت

با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

• صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده

در حال حاضر پذیره نویسی اوراق مشارکت و گواهی سپرده در شبکه بانکی هزینه های زیادی را برای ناشردر بر دارد،چراکه بخش قابل توجهی از منابع حاصله می بایست نزد بانک برای باز‌خرید اوراق سپرده گذاری شود وخریداران نیز از بازار دست دوم این اوراق بی بهره هستند.

فرابورس تمهیدات لازم برای پذیره نویسی وانتشار اوراق مشارکت وابزار های مالی خاص برای تامین مالی پروژه های موردنظر در فرابورس اندیشیده است . از این رو انتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه گذاری خاص درفرابورس وانجام معامله دست دوم این اوراق در فرابورس هزینه تامین مالی ناشر را به شدت کاهش می دهد وسرمایه گذاران را از یک بازار نقد پذیر و قابل اتکا برخوردار می کند.

•  پیش بینی فرایند ساده خروج  از فرابورس

در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند،  شرکت خود را از فرابورس خارج کنند. در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است  که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود .

[/av_textblock]

[av_textblock size=” font_color=” color=”]

• سوال ۳: تفاوت بازارهای فرابورس به لحاظ نوع شرکتها و اوراق مورد پذیرش چیست؟

[/av_textblock]

[av_table purpose=’pricing’ pricing_table_design=’avia_pricing_default’ pricing_hidden_cells=” caption=” responsive_styling=’avia_responsive_table’]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بازار مورد پذیرش[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بازار اول [/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بازار دوم[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بازار پایه
[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]وضعیت ثبت[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]ثبت شده نزد سازمان [/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’] ثبت شده نزد سازمان[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]ثبت شده نزد سازمان [/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بانام/بی نام بودن سهام[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]با نام باشد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’] با نام باشد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]****[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]وجود محدودیت قانونی در نقل و انتقال[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]ندارد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]ندارد
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]دارد[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]لزوم پرداخت تمام بهای اسمی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]دارد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]دارد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]ندارد[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل سهام شناور[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]٪۱۰ [/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]٪۵
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل تعداد سهامدار[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]200[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]100
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل زمان فعالیت[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]۲ سال از زمان بهره برداری[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]۱ سال از زمان تأسیس
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]سرمایه ثبت شده (میلیارد ریال)[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل ۱۰ میلیارد ریال[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل یک میلیارد ریال[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]زیان انباشته

[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]نداشته باشد

[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت نباشد و برنامه عملیاتی مناسبی جهت از خروج از شمول زیان داشته باشد
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***

[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل نسبت مالکانه[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]٪۱۵ [/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بازارگردان[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]در صورت تشخیص هیئت پذیرش [/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]حداقل یک بازارگردان
[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]گزارش حسابرس[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]مردود یا عدم اظهار نظر نباشد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]مردود یا عدم اظهار نظر نباشد[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]لزوم سودآور بودن[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بلی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]لزوم عدم وجود دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بلی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بلی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[av_row row_style=”][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]لزوم عدم وجود محکومیت قطعی کیفری اعضای هیات مدیره و مدیر عامل[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بلی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]بلی[/av_cell][av_cell col_style=’avia-highlight-col’]***[/av_cell][/av_row]
[/av_table]

[av_textblock size=” font_color=” color=”]

• سوال۷: ویژگی های بازار سوم (بازار عرضه) و اوراق بهاداری که در این بازار معامله می شوند چیست؟

بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارند. انجام پذیره‌نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکت‌های سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می‌آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.

اوراق بهادار زیر از جمله اوراق بهاداری است که در بازار سوم معامله می‌شود:

• سهام شرکت‌های سهامی
• حق تقدم خرید سهام شرکت‌های سهامی عام
• سهام بی‌نام شرکت‌های سهامی عام
• سهام ناشی از افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام
• گواهی‌های سپرده سرمایه‌گذاری
• اوراق مشارکت
• اوراق مشارکت رهنی
• انواع صکوک
• گواهی سرمایه‌گذاری آن دسته از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و صندوق‌های زمین و ساختمان که در سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشده‌اند.
• پذیره‌نویسی شرکت‌های سهامی عام در شرف تاسیس

• سوال۸: ویژگی های بازار ابزارهای نوین مالی و ابزارهای قابل پذیرش در این بازار معامله می شوند چیست؟

کلیه ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام که به تایید شورای بورس رسیده و بنا به اعلام آن مشمول ثبت نزد سازمان تشخیص داده شده، قابل پذیرش در بازار ابزارهای نوین مالی می‌باشند:

• اوراق مشارکت
• گواهی سرمایه‌گذاری
• گواهی سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله
• گواهی‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان
• گواهی‌های سپرده سرمایه‌گذاری
• انواع صکوک
• سایر ابزارهای مالی

• سوال۹: شرایط عمومی پذیرش سهام شرکتها در فرابورس چیست؟
  

• اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سوء شهرت حرفه‌ای نباشند.
• مطابق اظهار نظر حسابرسی، از سیستم اطلاعات حسابداری (از جمله حسابداری مالی و حسابداری بهای تمام شده) مطلوب و تناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس، جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد.
• شرکت می‌بایست نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت رسیده باشد.
• سهام شرکت باید «با نام» باشد.
• محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال سهام شرکت وجود نداشته باشد.
• دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورت‌های مالی له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد.
• آخرین صورت‌های مالی شرکت می‌بایست مطابق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارش‌گری مالی و آئین‌نامه‌ها و دستوالعمل‌های اجرایی ابلاغ شده توسط سازمان تهیه شده باشد.

سوال۱۰ : شرایط اختصاصی پذیرش در بازار اول فرابورس کدامند؟

• تمام بهای اسمی سهم پرداخت شده باشد.
• حداقل ۱۰٪ از سهام ثبت شده آن شناور بوده و تعداد سهامداران آن حداقل ۲۰۰ نفر باشد.
• حداقل دو سال از زمان بهره‌برداری عملیات یا ارائه خدمات آن گذشته باشد.
• آخرین سرمایه ثبت شده آن حداقل ۱۰ میلیارد ریال باشد.
• زیان انباشته نداشته باشد.
• گزارش حسابرس برای آخرین دوره / سال مالی منتهی به پذیرش در خصوص صورت‌های مالی شرکت، عدم اظهار نظر یا اظهار نظر مردود نباشد.
• در دوره / سال مالی منتهی به پذیرش سودآور بوده و همچنین چشم‌انداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت و صنعت مربوطه وجود داشته باشد.
• براساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی آن حداقل ۱۵ درصد باشد.

سوال۱۱ : شرایط اختصاصی پذیرش در بازار دوم فرابورس کدامند؟

• مذاکرات مقدماتی پیرامون انتخاب «بازارگردان».
• حداقل ۵ درصد از سهام ثبت‌شده شرکت شناور بوده و تعداد سهامداران آن حداقل ۱۰۰ نفر باشد.
• آخرین سرمایه ثبت شده شرکت حداقل یک میلیارد ریال باشد.
• مشمول ماده ۱۴۱ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نباشد.
• علاوه‌بر سهام شرکت‌های سهامی عام، شرکت‌های سهامی خاص که همزمان با پذیرش در حال تبدیل به سهامی عام می‌باشند، به شرط انجام افزایش سرمایه در تبدیل شخصیت حقوقی از خاص به عام و عرضه سهام ناشی از این افزایش سرمایه در فرابورس و همچنین دارابودن سایر شرایط، می‌توانند در بازار دوم فرابورس پذیرش شوند.

سوال۱۲ : مدارک لازم جهت پذیرش شرکتهای سهامی عام در فرابورس کدامند؟

• آخرین اساسنامۀ ثبت شده منطبق با اساسنامۀ نمونۀ شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان، مصوب هیئت مدیرۀ سازمان
• فهرست و مشخصات دارندگان اطلاعات نهانی شرکت، موضوع تبصرۀ یک مادۀ ۴۶ قانون بازار اوراق بهادار بر اساس فرم‌های سازمان
• یک نسخه از آخرین مفاصا حساب مالیاتی و برگه‌های تشخیص مالیات عملکرد بعد از سال تسویه شده
• مصوبۀ مجمع عمومی عادی صاحبان سهام یا رکن مشابه مبنی بر موافقت با پذیرش اوراق بهادار در بورس
• آخرین نمودار سازمانی مصوب
• سایر اطلاعات مهم به تشخیص متقاضی پذیرش یا درخواست هیئت پذیرش
• پرسشنامۀ پذیرش
• رسید پرداخت حق پذیرش
• صورت‌های مالی مربوط به حداقل یک سال/ دورۀ مالی منتهی به تاریخ پذیرش به همراه گزارش حسابرس و بازرس قانونی
• آخرین صورت‌های مالی میان دوره‌ای شش ماهۀ حسابرسی شده و صورت‌های مالی سه ماهه
• آخرین گزارش هیئت مدیره به مجامع عمومی عادی و فوق‌العاده
• صورتجلسات مجامع عمومی سال اخیر و روزنامۀ رسمی مربوط به آگهی تصمیمات آنها در صورت وجود الزام قانونی.
• کارمزد پذیرش
• حق پذیرش شرکتها معادل ۰.۰۰۲ سرمایه ثبت شده تا سقف ۵۰۰ میلیون ریال
• حق درج شرکتها معادل ۰.۰۰۲ سرمایه ثبت شده تا سقف ۲۰۰ میلیون ریال
• حق درج سالانه می‌باشد و توسط شرکت فرابورس ایران صورتحساب می‌شود

سوال۱۳ : انواع عرضه در بازارهای فرابورس کدامند؟

                ۱   – عرضه اولیه در بازارهای اول و دوم

عرضه اولیه منوط به پذیرش و درج اوراق بهاداربر اساس دستورالعمل پذیرش و افشای کامل اطلاعات مطابق با دستورالعمل افشای اطلاعات ناشران وسایرمقررات مربوط به فرابورس است.

                ۲ – عرضه یکجا، خرد، و پذیره نویسی در بازار سوم

بازار سوم، بازار عرضه اوراق بهاداری است که در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز پذیرفته نشده باشد. در این بازار اوراق بهادار مورد پذیرش قرار نگرفته و صرفا عرضه این اوراق مد نظر است. به عبارت دیگر، این بازار شامل معاملات دست دوم اوراق نمی‌باشد. در بازار سوم فرابورس ایران سه نوع عرضه به شرح ذیل انجام می‌شود:

• الف) عرضه یکجای اوارق بهادار
• عرضه خرد اوراق بهادار (جمع آوری سهام)
• پذیره نویسی اوراق بهادار

        الف) عرضه یکجای اوارق، مربوط به عرضه اوراق از طرف سهامدار عمده می‌باشد. در این حالت، سهامدار عمده قصد عرضه یکجای درصدی از سهام شرکت مورد نظر را به عموم دارد.

         ب) عرضه خرد، مربوطه به جمع‌آوری اوراق از سهامداران جزء می‌باشد. در عرضه خرد، متقاضی خرید شخصی است که خریدار حجم معینی از اوراق بهادار مشخص از سوی مالکان آن است.

         ج) پذیره‌نویسی اوراق بهادار، مربوط به پذیره‌نویسی اوراق بهادار از جمله سهام شرکت‌های سهامی عام، اوراق مشارکت و گواهی سپرده می‌باشد که بر اساس مجوز صادره از سازمان و مفاد بیانیه ثبت انجام خواهد شد. در خصوص اوراق مشارکت، پذیره‌نویسی این اوراق در بازار سوم انجام شده و معاملات دست دوم آن نیز در بازار اوراق مشارکت صورت می‌پذیرد.

طبق ماده ۱۱ دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران، اوراق بهادار قابل عرضه در بازار سوم فرابورس ایران عبارتند از:

• ۱. سهام شرکت‌های سهامی
• ۲. حق‌تقدم خرید سهام شرکت‌های سهامی عام
• ۳. سهام بی‌نام شرکت‌های سهامی عام
• ۴. سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکت‌های سهامی عام
• ۵. گواهی‌های سپرده بانکی
• ۶. اوراق مشارکت
• ۷. اوراق مشارکت رهنی
• ۸. اوراق مشارکت اجاره
• ۹. صکوک
• ۱۰. واحدهای سرمایه‌گذاری آن دسته از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و صندوق‌های زمین و ساختمان که در سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشده‌اند.

تبصره: پذیره‌نویسی شرکت‌های سهامی عام در شرف تأسیس می‌تواند در بازار سوم فرابورس انجام شود.

لازم به یادآوریست که اوراق بهادار عرضه شده در بازار سوم تا یک ماه بعد از معامله در بازار سوم فرابورس، قابل عرضه مجدد در این بازار نمی‌باشد. عرضۀ این اوراق پس از این مدت، منوط به احراز مجدد شرایط یاد شده در دستورالعمل مذکور می‌باشد.

سوال۱۴ : مزایای عرضه اوراق بهادار از طریق بازار سوم کدامند؟

از جمله مهمترین مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران، بهره‌مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه می‌باشد. با تصویب و ابلاغ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم شرکت‌ها در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز (فرابورس ایران)، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد.

از دیگر مزایای بازار سوم فرابورس ایران، شناسایی شرکت توسط فعالان بازار سرمایه، ایجاد فضای رقابت جهت تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار مورد عرضه از طریق سیستم عرضه و تقاضا، سهولت فرآیند نقل و انتقالات سهام و تسویه وجوه را می توان نام برد. مضافاً اینکه، پذیرش آتی شرکت در فرابورس یا بورس (در صورت تمایل مالکان آن)، با توجه به شناخت به وجود آمده، سهل‌تر صورت خواهد پذیرفت.

سوال۱۵ : فرایند عرضه در بازار سوم به چه صورت است؟

متقاضی عرضه در بازار سوم می‌بایست از طریق کارگزار عضو فرابورس ایران، فرم درخواست عرضه اوراق بهادار خود را حسب مورد به انضمام مدارک، مستندات و اطلاعات مورد نیاز به مدیریت بازار فرابورس ایران تسلیم نماید.

مدیریت بازار پس از دریافت درخواست عرضه و مدارک مورد نیاز و پس بررسی اولیه آنها، اقدام به تشکیل جلسه کمیته عرضه می‌نماید. درخواست‌های تکمیل شده عرضه به همراه مدارک و اطلاعات در کمیته عرضه مورد بررسی قرار گرفته و درصورت تایید عرضه اوراق توسط کمیته عرضه، مجوز عرضه به کارگزار عرضه کننده ارسال می‌گردد. در متن مجوز عرضه، شرایط عرضه و مدت اعتبار آن ذکر شده است.

پس از احراز تمامی موارد خواسته شده از طرف کمیته عرضه، نام اوراق در فهرست عرضه در بازار سوم درج می‌گردد. عرضه اوراق بهادار در بازار سوم می‌بایست حداقل ۵ روز و حداکثر یک‌ماه پس از تاریخ درج در فهرست عرضه اوراق بهادار، صورت پذیرد. درصورت عدم عرضه اوراق بهادار ظرف مدت تعیین شده، مجوز عرضه لغو و عرضه مجدد آن منوط به طی فرآیند مربوطه خواهد بود.

در صورت لغو مجوز عرضۀ اوراق در فرابورس در مرحلۀ درج، متقاضی عرضه می‌تواند مجدداً تقاضای عرضه را با پرداخت کارمزد عرضه اوراق بهادار به فرابورس ارائه دهد.

همچنین درصورت لغو مجوز پس از درج نام اوراق بهادار در فهرست عرضه، متقاضی می‌تواند پس از گذشت ۲ ماه مجدداً تقاضای عرضه را به فرابورس ارائه نماید.

سوال ۱۶  : کارمزد عرضه در بازار سوم به چه میزان است؟

حق عرضه در بازار سوم معادل دو در هزار (۰.۰۰۲) ارزش اسمی سهام قابل عرضه و تا سقف ۵۰ میلیون ریال می‌باشد. این مبلغ قابل واریز به حساب شماره ۱۰۶-۸۷۲۸ بانک مسکن، شعبه مستقل مرکزی، به نام شرکت فرابورس ایران می‌باشد.

کارمزد معاملات سهام در بازار سوم فرابورس ایران (شامل کارمزد شرکت فرابورس ایران، کارگزاران، سپرده‌گذاری مرکزی، حق نظارت سازمان، و مالیات بر ارزش افزوده) معادل ۰.۰۰۴۸ از خریدار تا سقف ۳۸۰ میلیون ریال و معادل ۰.۰۰۵۲ از فروشنده تا سقف ۵۲۰ میلیون ریال. قابل ذکر است که فروشنده ملزم به پرداخت مالیات به میزان ۰.۰۰۵ ارزش اسمی معامله نیز می‌باشد.

[/av_textblock]